Trong nhiều ngày qua, người dân miền Bắc vô cùng lo lắng cho sức khỏe bởi chỉ số ô nhiễm không khí tại các điểm quan trắc đều nằm ở ngưỡng xấu, có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là người già, trẻ em, những người mắc bệnh hô hấp cần phải cẩn trọng. Và các chuyên gia đã nhanh chóng bắt tay vào nghiên cứu, tìm hiểu nguyên nhân ô nhiễm không khí miền Bắc nghiêm trọng và đưa ra những dự báo tiếp theo .

Chỉ số chất lượng không khí ở mức xấu nhiều ngày qua tại các tỉnh miền Bắc

Không khí ô nhiễm ở mức kém bắt đầu từ sáng ngày 17/9/2019, khi mà hàng loạt các điểm quan trắc không khí tự động tại một số tỉnh miền Bắc đồng loạt báo chỉ số chất lượng không khí(AQI) ở mức kém. Tiêu biểu tại 20 điểm ở Hà Nội chỉ số luôn trên 100 (mức xấu), có nơi lên đến hơn 200, tại Tam Đảo (Vĩnh Phúc) chỉ số này là 167,  tại cầu Niệm (Kiến An, Hải Phòng) là 160. Và trong một tuần gần đây, tại Hà Nội chỉ số này vẫn chưa cải thiện.

Lý giải cho hiện tượng nghiêm trọng này, ông Lê Thanh Hải, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Dự báo Khí tượng Thủy văn cho biết đây là thời gian thời tiết miền Bắc nằm trong giai đoạn chuyển giao giữa mùa nóng và mùa lạnh nên không khí ít có sự dịch chuyển, không thể bốc lên cao để tạo mây, gây mưa cũng không có gió thổi để phát tán, di chuyển đi nơi khác.

Ngoài ra, theo nhận định của cơ quan khí tượng thủy văn, một nguyên nhân khác gây ra hiện tượng này là hiện tượng nghịch nhiệt. Ban ngày nắng nóng, ban đêm bức xạ nhiệt từ mặt đất phát tán vào khí quyền tạo ra lớp sương mù tầng thấp. Trong ngày không khí luôn ô nhiễm, chỉ trừ một chút vào buổi chiều mặt trời bị hun đốt nóng, tạo nên lớp không khí nóng bốc lên cao rồi tỏa ra xung quanh.

Cùng quan điểm, ông Hoàng Dương Tùng – Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam cũng nhận định hiện tượng nghịch nhiệt khiến cho không khi không thoát lên được, chỉ quanh quẩn dưới đất khiến cho không khí bị ô nhiễm.

Bên cạnh đó, theo ông Tùng, thêm một nguyên nhân làm không khí ở Thủ đô ô nhiễm đó là các vùng ngoại thành của Hà Nội đang vào mùa gặt, đốt rơm rạ nhiều gây ảnh hưởng đến nội đô. Ông cũng đưa ra ví dụ, sân bay Nội Bài mấy ngày nay bị khói rơm rạ bủa vây khiến Cảng vụ Hàng không miền Bắc phải có văn bản kêu cứu.

Theo các chuyên gia, vào thời khắc giao mùa với không khí ô nhiễm nghiêm trọng, người dân nên hạn chế ra ngoài, đặc biệt là các đối tượng nằm trong nhóm nhạy cảm (người già, trẻ em, người bị bệnh) để tránh ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.

Từ ngày 18/9 thì dưới tác động của gió mùa, chất ô nhiễm bị khuếch tán, chất lượng không khí ở Hà Nội đã có sự cải thiện, các chỉ số đã vượt qua ngưỡng kém lên ngưỡng trung bình(dưới 100) và có thể chỉ số ô nhiễm sẽ còn tiếp tục giảm xuống và đỡ hẳn khi có mưa xuất hiện.

Khẩu trang bã mía – Sản phẩm môi trường thời COVID